اين سفر معنوي بسيار مهم بوده که يک روز در تقويم جمهوري اسلامي ايران به نام "روز ملي راهيان نور" نام گذاري شده است، روزي که رهبر معظم انقلاب حضرت امام  آيت‌الله خامنه‌اي به کربلاي ايران سفر کرده اند و به همين مناسبت به نام روز ملي راهيان نور نامگذاري شده است.

همه ساله اسفند و فرودين اردوهاي نوروزي براي بازيد از مناطق دفاع مقدس و تجديد بيعت با مقام شهيدان برپا مي شود. البته بايد توجه کرد که در فصل تابستان به دليل مساعد بودن شرايط جوي استان هاي غربي کشور، بازديد از مناطق عملياتي سومار، سرپل ذهاب، ارتفاعات قراويز، يادمان بازي دراز و... انجام مي شود.

آيت‌الله امام خامنه‌اي رهبر انقلاب اسلامي اسفند ماه سال ۷۵ در گلزار شهداي هويزه حضور يافتند و ياد شهيدان والامقامي را که در دفاع از حريم پاک اين منطقه از ميهن اسلامي به شهادت رسيدند، گرامي داشتند و پس از آن کاروان راهيان نور از سال ۱۳۷۶ آغاز به حرکت کرد.

اين حرکت که بعد از پايان جنگ ايران و عراق، توسط گروه‌هاي مردمي خودجوش متشکل از رزمندگان شکل گرفته بود در ايامي خاص نظير عيد نوروز، ايام محرم و… کارون‌هايي را براي بازديد از مناطق جنگي سامان مي‌دادند و محل‌هايي نظير يادمان‌هاي فعلي شلمچه، اروندکنار و فتح‌المبين مورد بازديد اين کاروان‌ها قرار مي‌گرفت.

در سال ۱۳۷۷ بسيج دانشجويي از ظرفيت‌هاي اردو‌هاي راهيان نور استفاده کرد و اعزام کاروان‌هاي دانشجويي شروع شد و سپس بسيج محلات نيز شروع به اعزام کاروان کردند.

راهيان نور نوعي از «گردشگري جنگ» در ايران محسوب مي‌شود. سازمان دهنده و متولي اصلي اردوهاي سراسري راهيان نور، «بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس» است که هر ساله گروه‌هايي از مردم مناطق مختلف ايران را براي بازديد از مناطق جنگي غرب و جنوب غربي اين کشور، به استان‌هاي هم‌مرز با عراق راهي مي شوند.

در سال ۱۳۸۴ و با ابلاغ رهبر معظم انقلاب، ستاد مرکزي راهيان نور در قالب اساسنامه بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس مأموريت خود را از سر گرفت. به همين منظور ستاد مرکزي راهيان نور با هدف سامان‌دهي به وضعيت راهيان نور در سال ۱۳۸۳ ذيل ساختار بنياد حفظ آثار و نشر ارزش‌هاي دفاع مقدس تعريف شد و يک سال بعد در سال ۱۳۸۴ اين ستاد تأسيس گرديد. اردوهاي راهيان نور از سال ۱۳۹۰ در قالب محتواي آموزشي وارد مدارس کشور شد و به عنوان دوره عملي درس آمادگي دفاعي دبيرستان قرار گرفت.

حضرت آيت‌الله امام خامنه‌اي رهبر انقلاب اسلامي، با اشاره به کار بزرگ «شهدا» در هشت سال جنگ تحميلي فرموده‌اند: «اين کار بزرگ را بايد تبيين کرد.» و «نکته‌ اصلي و کليدي در اردوهاي راهيان نور، ايجاد زمينه براي «زيارت با معرفت» است.»

ايشان در فروردين سال 89 فرمودند: من از اين حرکت راهيان نور -که چند سال است بحمدالله روزبه‌روز هم در کشور توسعه پيدا کرده- بسيار خرسندم و اين حرکت را حرکت بسيار بابرکتي ميدانم.

رهبر معظم انقلاب در جمع دست اندر کاران راهيان نور گفتند: خاطره‌هاي هشت سال دفاع مقدّس، شد يک ثروت عظيم و ملّي. اين‌قدر هم اين خاطره‌ها زياد و متنوّع و پُرمغز و گويا است که هيچ زبان گويايي هم -نه حالا زبان بنده که زبان قاصري است- قادر نيست که همه‌ي آنها را بيان کند. اگر شما بخواهيد از ثروت استفاده کنيد، بايد فنّاوري‌اش را بلد باشيد؛ من ميگويم اين راهيان نور يک فنّاوري است؛ اين يک فنّاوري است براي استفاده‌ي از اين ثروت عظيم. اين معدن طلاي عظيمي که در اختيار ما است.

پس مي‌توان دريافت که اردوي يا سفر راهيان نور تنها يک سفر معمولي مانند بازديد از اماکن گردشگري و صرفا آشنايي با مناطق عملياتي و دلاوري رزمندگان اسلام نيست، بلکه يک حرکت متعالي تربيتي، معرفتي و تاثير گذار است.

راهيان نور طي ساليان اخير در قالب کاروان دانش آموزي، دانشجويي، محلات و شخصي انجام مي شود.

براي درک بهتر اين موضوع شيرازه به سراغ زائرين مناطق، رزمندگان و راويان دفاع مقدس رفته است که در ادامه سخنان آن ها را مي خوانيم:

سيد رضا متولي از رزمندگان دفاع مقدس و راويان مناطق راهيان نور در گفتگو با شيرازه با بيان اينکه سفر راهيان نور بزرگترين عمليات فرهنگي در مبارزه با تهاجم فرهنگي است، گفت: سفر راهيان نور يکي از بهترين اقداماتي است که در رابطه با حفظ و نشر آثار دفاع مقدس مي توان انجام داد که طي ساليان گذشته با فراز و نشيب هاي زيادي همراه بود و در طول دوسال اخير به دليل شيوع بيماري کرونا دشخوش تغييراتي شد.

وي افزود: متوليان امر با ايده و نوآوري توانسته اند فضاي معنوي مناطق دفاع مقدس را در فضاي مجازي پياده کنند؛ راهيان نور ادامه حرکت رسيدن به اهداف و عقايد شهدا است و زائران با سفر به يادمان هاي دفاع مقدس در مناطق گرم جنوب غربي و مناطق سر غرب کشور در ميابند که جوانان دلير، مسلمان و شجاع در مقابل دشمنان صف آرايي کردند و نگذاشتند که ذره اي از خاک کشور جدا نشود.

بنا به عقيده متولي، راهيان نور همانند زيارت امام حسين (ع) در کربلا مخصوصا حماسه اربعين حسيني که با حضور شيعيان و ديگر اديان سراسر دنيا انجام مي شود، يک سفر معمولي نيست بلکه يک سفر معنوي و يک رزمايش بزرگ براي رسيدن به آن لحظه موعود است.

اين راوي دفاع مقدس تصريح کرد: اين سفر آماده سازي زمينه ظهور با تاسي از سيره و زندگاني شهدا و آشنايي با مرام آزادي، عدالت، شجاعت و خدامحوري است؛ يک رزمايش و يک عمليات بايد داراي سرفرماندهي و ديگر بخش ها باشد و بايد بازديد از مناطق دفاع مقدس نيز داراي کار تشکيلاتي باشد چرا که خروجي آن تربيت انسان هايي براي دفاع از اسلام و ارزش هاي اسلام ناب محمدي است.

وي با بيان اينکه براي هر يک از اقشار جامعه و سنين مختلف، حضور در مناطق دفاع مقدس يک معني و مفهوم خاصي دارد؛ اظهار داشت: جوانان و نوجوانان که نسل هاي بعد از دفاع مقدس هستند، مي توانند با مفهوم کلماتي نظير ايثار، از خودگذشتگي و شجاعت آشنا بشوند.

متولي با تاکيد بر اينکه انسان ها با آشنايي با سيره شهدا مي توانند خط سرخ راه امام حسين (ع) را ببينيد؛ اضافه کرد: نقش آفريني که جوانان شهيد و رزمندگان از خودشان براي عرصه ۱۲۰۰ کيلومتر ارضي در مقابل جلوه هاي شجاعت انسانيت و دين مداري و حتي وطن پرستي.

وي خاطرنشان ساخت: همچنان که انسان با حضور در بقا متبرکه و مشهد امامان آرامش مي يابد، حضور در سرزمين هاي نور اگر با حضور قلب و معرف باشد، يقينا تاثير خودش را خواهد گذاشت؛ انسان در راهيان نور آرامش خاصي دست پيدا مي کند و فکرش از درگيري ها و مشغله هاي دنيا خارج مي شود و احساس ارتباط بهتر با خداوند متعال را دارد. کساني که بعد از سفر به ديار خوشان بر مي گردند، اين آرامش قلبي را تا مدت زيادي دارند.

اين راوي دفاع مقدس در خصوص سوال خبرنگار ما در خصوص معجزات سفر به سرزمين هاي نور گفت: تاثيراتي از راهيان نور آنچنان به عينه مي بينند که شبيه به معجزه مي شود؛ دختراني عزيزاني بوده اند که تعلق خاطري به حجاب نداشتند و براي گردش به اين اين سفر آمده بودند، تغييرات جدي و عقيدتي براي آنان ايجاد شد و خودشان مروج حجاب شدند.

متولي با اشاره به ويروس کرونا گفت: از سال گذشته راهيان نور به دليل شيوع کرونا تعطيل شد و امسال هم قطع به يقين با حوادث جديد در استان خوزستان، اجرا نخواهد شد اما در فضاي حقيقي نبايد افکار را به سمتي ببرد که تمام شده است اما اين راه تمام نيست، خيلي از افراد به دلايل مختلف نمي توانند در اين سفر نوراني باشند براي همين در سنوات گذشته ايده اجرا سفر راهيان نور را در شهر خودشان داشتيم و به گونه اي مختص ايام اسفند و عيد نباشد و دائمي اجرا شود؛ راهيان نور در گلزار شهداي شهر ها باشد و راويان هر پنج شنبه در کنار مزار مطهر شهدا به روايت گري بپردازند.

وي با بيان اينکه اکنون راهيان نور مجازي يکي از اقداماتي است که عدم حضور در سرزمين هاي دفاع مقدس را جبران کند، بايد برنامه ريزي ها صورت گيرد کمااينکه براي دانش آموزان سفر راهيان نور اجرا شده است؛ اظهار داشت: پيشنهادم اين است که در فضاي مجازي راهيان نور دائمي باشد و الان که بهتر مي توانيم در اين فضاي مجازي بهتر کار کرد.

متولي تصريح کرد: کليپ يک خواننده اي که کيان خانواده ايراني را هدف گرفته در چند دقيقه چندين ميليون بازديد در اينستاگرام دارد و پخش ميشود، با مشاهده بازخورد اين ترانه مي توان عمق فاجعه را فهميد، بايد دانست که تهاجم فرهنگي جدي است؛ رهبر انقلاب ساليان سال است که در خصوص تهاجم و شبيخون فرهنگي هشدار مي دهند، چرا ما نمي تونيم اقدامات خودمان در فضاي مجازي آنقدر گسترش بديم که بتواند مقابله کند؟

اين يادگار دفاع مقدس وضعيت کنوني جامعه را ناشي از کم کاري دانست و افزود: در زمينه فرهنگ اسلامي و ايراني کار نشده و اگر صورت گرفته خيلي کم بوده است، بايد مسئولين امر به اين موضوع توجه ويژه داشته باشند و دست اندرکاران راهيان نور از اين ظرفيت عظيم استفاده کنند.

متولي در پايان سخنان خود از تغييرات برخي از نوجوانان بزه کار در راهيان نور گفت و اظهار داشت: در سال ۸۹ مسئولين در مرکز اصلاح و تربيت شهر شيراز که نوجوانان بزه کار وجود دارند، مراجعه کردند و گفتند مجوزات را گرفته ايم که يک اتوبوس از اين نوجوانان را به راهيان نور ببريم اما کسي به ما کمک نمي کند، حتي اتوبوس هم در اختيار ما قرار نمي دهند و اينگونه بود که به ازاي هر نفر از اين نوجوانان يک مامور محافظ بايد مي آمد.

اين راوي دفاع مقدس ادامه داد: پذيرفتيم و راهي سرزمين هاي دفاع مقدس شديم، در بازه اردوي دانش آموزي بود و اين ها آمدند وارد مناطق شدند و منطقه آخر شلمچه انتخاب شد و چند نفر درخواست کردند که دست بند ها باز شود؛ جرم اين نوجوانان قتل، دزدي، شرارت و سرقت و... بود و به تناسب جرم ها محافظت شديد تر مي شد؛ تماس گرفتند و با مسئول هماهنگ شد و با پيگيري ها متعدد و پافشاري مجوز ها اخذ شد و دست بند ها باز شد لذا واقعا صحنه عجيبي در شلمچه رخ داد و اشک هاي آنان خاک شلمچه را به گل تبديل مي کرد، اين قدر تحول رخ داد.

وي افزود: هر کدام با شهيدي انس گرفتند، دلنوشته هايي نوشتند که وصف ناپذير است. سفر که تمام شد ۶ ماه بعد ديداري داشتيم از مرکز کانون اصلاح و تربيت شيراز، سراغ همسفر ها را گرفتيم و مسئول مرکز گفت که همگي آزاد شدند. کسي که مرتکب قتل شده بود، خانواده مقتول در لحظه آخر بخشيدند و نجات پيدا کرد؛ اين ها به جامعه برگشتند، انسان هاي متنبع شدند و بعضي ها به عنوان خادم در راهيان نور خدمت کردند. جايگاه عروج شهيدان محل خودشناسي و توبه است، انسان با خودشناسي به خدا مي رسد.

رزق معنوي يک ساله‌ام را در سفر راهيان نور مي‌گيرم

علي مرادي يکي از زائران و خادمين شهدا که بيش از 20 بار به سرزمين راهيان نور رفته است در گفتگو با شيرازه گفت: راهيان نور يک فرصت براي آشنايي با محل و مقتل شهدا است تا يادمان نرود چه کساني رفتند تا امروز ما در ايران با آرامش زندگي کنيم.

وي با بيان اينکه رزق معنوي يک سال ام را در اين سفر ها کسب مي کنم، اظهار داشت: پس از اين که از مناطق بر مي گرديم آرامش خاصي داريم که در زندگي روزمره خيلي تاثير گذار است. هدف از اين زيارت آشنايي با فرهنگ شهادت و ايثارگري است تا بتوان به لحظات ناب و وصال خداوند دست پيدا کرد چرااينکه شهدا از اوليا خدا هستند.

راهيان نور سفري دعوتي است

اولويت برگزاري راهيان نور امسال استفاده از ظرفيت زيارت مجازي است

سردار نادر اديبي دبير ستاد مرکزي راهيان نور کشور در مصاحبه اي در خصوص برگزاري راهيان نور در سال جاري بيان کرده است: سال ۹۹ که ما توقف راهيان نور را در دستور کار داشتيم، يادمان‌ها تعطيل نبود و متوليان مربوط به اداره يادمان حضور داشتند و خدمات خود را به مردمي که با خودروي شخصي به مناطق مي‌رفتند، ارائه مي‌کردند. بر اساس شرايطي که ستاد ملي کرونا اعلام کرد، استان‌هايي که مسيرشان مسدود نبود و مردم مي‌توانستند به يادمان‌ها سفر کنند، ارائه خدمات با توجه به رعايت پروتکل‌هاي بهداشتي ادامه يافت.

سردار اديبي تصريح کرد: ما تمام پيش‌بيني‌هاي لازم جهت ارائه خدمات را انجام داده‌ايم و آمادگي ميزباني از مسافران را داريم و به محض اينکه متوليان امر سلامت اعلام کنند سفر به استان خوزستان بلامانع است، آماده ارائه خدمات به خودرو‌هاي شخصي هستيم. در تغيير وضعيت‌ها، ما نيز شرايط خود را تغيير مي‌دهيم. اميدواريم سال ۱۴۰۰ به همت تمام دانشمندان و مسؤولان، در حوزه سلامت اتفاقات خوبي رخ دهد و راهيان نور به‌سرعت پذيراي مردم باشد.

وي با بيان اينکه اولويت ما در راهيان نور زيارت مجازي است، گفت: ما براي روز ملي راهيان نور برنامه‌هاي رسانه‌اي و فرهنگي را در کل کشور ترتيب داده‌ايم و جلسات ويژه‌اي در اين زمينه برگزار شده است، قرارگاه رسانه‌اي راهيان نور اقدامات رسانه‌اي را در اسفند و فروردين برنامه‌ريزي کرده که مردم مي‌توانند اين تلاش‌ها را ببينند. هم‌اکنون برنامه‌ريزي‌هاي لازم با صداوسيما در حال انجام است. اميدواريم هر چه زودتر اين ويروس منحوس از بين برود و مردم با حجم حداکثري در اين حوزه فرهنگي حضور پيدا کنند، ولي عملا تمرکز فعاليت‌ها زيارت از راه دور است و در صورت تغيير وضعيت در استان‌هاي ميزبان يادمان‌هاي راهيان نور، ما آماده پذيرايي از مردم هستيم.

راهيان نور نه تنها يک سفر جذاب است بلکه يک کار تربيتي، آموزشي، فرهنگي و معرفتي بوده و افرادي در جامعه هستند که هرساله، سال جديد خود را همراه با خانواده در کنار مشهد شهدا آغاز مي کنند. اميدواريم که با ريشه کن شدن ويروس کرونا اين سفر معنوي به صورت حضوري برگزار شود.